“Tôi đã quên cảm giác ngủ một giấc đến sáng là như thế nào.” Nhiều người coi mất ngủ là chuyện nhỏ: chỉ cần cố ngủ sớm, uống cốc sữa nóng, tắt điện thoại – rồi đâu sẽ vào đó. Nhưng với người bị mất ngủ mãn tính, lời khuyên đó nghe như một câu chuyện viển vông. Họ lên giường lúc 10h tối, mà đến 3h sáng vẫn mở trừng mắt nhìn trần nhà. Có người ngủ được… nhưng chỉ 1–2 tiếng là tỉnh giấc, tim đập nhanh, đầu óc quay cuồng, và không thể nào ngủ lại. Chuỗi ngày vật vờ như thế kéo dài hàng tháng, thậm chí nhiều năm.

Và không phải ai cũng biết: mất ngủ mãn tính có thể là biểu hiện của các rối loạn tâm thần tiềm ẩn.

1. Khi giấc ngủ trở thành một cuộc chiến nội tâm

Mất ngủ mãn tính không chỉ là vấn đề về giấc ngủ. Nó có thể là biểu hiện, hệ quả hoặc dấu hiệu cảnh báo sớm của một số vấn đề tâm lý như:

• Rối loạn lo âu: Tâm trí không ngừng suy nghĩ, tim đập nhanh, cảm giác hồi hộp khiến bạn không thể thư giãn để ngủ.
• Trầm cảm: Giấc ngủ chập chờn, tỉnh dậy giữa đêm, hoặc ngược lại – ngủ rất nhiều nhưng vẫn thấy mệt.
• Rối loạn cảm xúc lưỡng cực: Giai đoạn hưng cảm thường đi kèm với mất ngủ kéo dài và cảm giác tràn đầy năng lượng không thực.
• Rối loạn ám ảnh cưỡng chế (OCD): Các suy nghĩ lặp lại gây căng thẳng quá mức và ảnh hưởng tới giấc ngủ.
• Rối loạn stress sau sang chấn (PTSD): Các ký ức tiêu cực bất ngờ tràn về, ác mộng tái diễn khiến người bệnh không dám nhắm mắt.

Điều đáng lo hơn cả: nếu không được can thiệp đúng lúc, mất ngủ kéo dài sẽ làm trầm trọng thêm các triệu chứng tâm thần khác, tạo ra một vòng luẩn quẩn rất khó phá vỡ.

2. Cần đi khám khi nào?

Không phải ai mất ngủ cũng bị rối loạn tâm thần. Nhưng nếu bạn gặp các dấu hiệu dưới đây, đó là lời cảnh báo cần lắng nghe:

• Mất ngủ kéo dài trên 3 tuần, không cải thiện dù đã thay đổi lối sống.
• Giấc ngủ ảnh hưởng nghiêm trọng đến công việc, cảm xúc và khả năng tập trung.
• Có kèm theo các biểu hiện khác như lo âu, buồn bã kéo dài, không kiểm soát được cảm xúc, rối loạn ăn uống, mệt mỏi triền miên, hoặc có suy nghĩ tiêu cực.

Trong những trường hợp này, khám chuyên khoa tâm thần là bước đi đúng đắn, giúp đánh giá toàn diện nguyên nhân và định hướng điều trị phù hợp – không chỉ tập trung vào triệu chứng mất ngủ mà cả những gốc rễ phía sau.

3. Minh Trí – nơi bạn có thể bắt đầu lại với giấc ngủ

Tại Phòng khám Tâm thần Minh Trí, mỗi khách hàng đến khám vì mất ngủ sẽ được:

• Đánh giá đa chiều: triệu chứng giấc ngủ – tâm lý – cảm xúc – thể chất.
• Phân tích nguyên nhân: loại trừ các yếu tố thực thể, tầm soát rối loạn tâm thần.
• Hướng dẫn điều chỉnh lối sống, kết hợp với trị liệu tâm lý hoặc hỗ trợ y khoa nếu cần.
• Và trên hết: được lắng nghe với sự thấu cảm – thay vì bị phán xét rằng “có gì đâu mà mất ngủ hoài vậy”.

Vì giấc ngủ không chỉ để nghỉ ngơi. Đó là nơi não bộ hồi phục, tinh thần được tái tạo và trái tim có cơ hội chữa lành. Nếu bạn (hoặc người thân) đang sống trong những đêm dài thao thức, đừng xem nhẹ. Hãy để Minh Trí đồng hành – để mỗi giấc ngủ không còn là cuộc chiến.